Podstawa prawna:
- Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.);
- Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r. (Dz.U. z 1991 r. Nr 120 poz. 526);
- Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 17 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2016 r. poz. 895);
- Ustawa z 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 487);
- Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (t. j. Dz.U. z 2015 r. poz. 298);
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. 2023 r. poz. 1939);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2015 r. poz. 1249);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz.U.2015.1872);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2020 r. poz. 1280 oraz z 2022 r. poz. 1594)
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. 2017 poz. 1578);
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz.U. 2017 poz. 1611);
- Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2025/2026;
- Statut Zespołu Wolskich Placówek Edukacji Kulturalnej w Warszawie;
- Statut Młodzieżowego Domu Kultury wchodzącego w skład Zespołu Wolskich Placówek Edukacji Kulturalnej w Warszawie
I. Wstęp
Program Wychowawczo-Profilaktyczny realizowany w Młodzieżowym Domu Kultury wchodzącym w skład Zespołu Wolskich Placówek Edukacji Kulturalnej w Warszawie opiera się na systemie wartości przyjętym przez Radę Pedagogiczną, Radę Rodziców i Samorząd Wychowanków ZWPEK. Treści Programu Wychowawczo-Profilaktycznego są spójne ze Statutem Zespołu Wolskich Placówek Edukacji Kulturalnej w Warszawie oraz Regulaminem Wychowanka. Istotą działań wychowawczych i profilaktycznych placówki jest współpraca całej społeczności skupionej wokół placówki. Program został dostosowany do poziomu rozwojowego wychowanków oraz zapotrzebowania i wymagań środowiska lokalnego. Ma służyć ujednoliceniu działań wychowawczych i profilaktycznych oraz pozyskaniu rodziców i innych podmiotów do współpracy w dziedzinie profilaktyki i wychowania.
Program wychowawczo-profilaktyczny skierowany jest do całej społeczności ZWPEK i realizowany przez Dyrekcję i Zespół Nauczycieli we współpracy z Rodzicami i Wychowankami.
II. Misja MDK
Placówka wychowania pozaszkolnego służy dzieciom i młodzieży w rozwijaniu twórczej wyobraźni i zaspokajaniu naturalnej potrzeby aktywności. Jej celem jest realizacja zadań edukacyjnych, wychowawczych, kulturalnych, profilaktycznych, opiekuńczych, prozdrowotnych, rekreacyjnych i sportowych, a także organizowanie czasu wolnego i wypoczynku. Wszystkie te działania zmierzają w kierunku pogłębienia i rozszerzenia wiedzy, tworzenia kreatywnej i twórczej postawy dziecka, rozwijają uzdolnienia dzieci i młodzieży, wspomagają funkcje opiekuńczo-wychowawcze i dydaktyczne szkół. MDK w działaniach edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych kieruje się zasadami:
- poszanowania godności osobistej wychowanka;
- poszanowania prywatności wychowanka;
- przyjaznej komunikacji z wychowankiem;
- wspierania kreatywnej aktywności wychowanka;
- wspierania wychowanka w działaniach innowacyjnych;
- odpowiedzialności wychowanka za swoje postępowanie;
- współodpowiedzialności nauczycieli zatrudnionych w placówce za rozwijanie możliwości psychofizycznych wychowanka;
- troskę o zdrowie wychowanka;
- kształtowania postawy moralnej wychowanka;
- kształtowania postawy obywatelskiej i patriotycznej wychowanka;
- kreatywności podejmowanych działań;
- otwartości na środowisko lokalne.
II. Sylwetka wychowanka ZWPEK
Program Profilaktyki i Wychowania w korelacji z zestawem indywidualnych programów dydaktyczno-wychowawczych nastawiony jest na kształtowanie umiejętności wychowanka potrzebnych do codziennego funkcjonowania w życiu, takich jak:
- Dbanie o własne bezpieczeństwo i zdrowie oraz troska i wrażliwość na osoby znajdujące się wokół nas.
- Twórcze i krytyczne myślenie, wyciąganie wniosków. Wychowawcza roli społeczności danej pracowni.
- Dbanie i troska o sprawność fizyczną i intelektualną.
- Porozumiewanie się i utrzymywanie dobrych relacji interpersonalnych, budowanie zespołu. Poznawanie i przestrzeganie norm społecznych.
- Umiejętność dokonywania właściwej samooceny oraz odróżniania dobra od zła, fikcji od rzeczywistości. Radzenie sobie z emocjami i stresem, sytuacjami trudnymi.
- Kształtowanie właściwej postawy wychowanka (kultura osobista na co dzień).
- Dążenie do samodoskonalenia się, poznawania własnych talentów, swoich mocnych i słabych stron.
- Przeciwdziałanie agresji i przemocy. Reagowanie na zachowania niewłaściwe i niebezpieczne. Prezentowanie postawy tolerancji i akceptacji drugiego człowieka.
- Umiejętność mądrego organizowania czasu wolnego.
- Korzystanie z różnych źródeł wiedzy i informacji, racjonalnie wykorzystywanie narzędzi i technologii informatycznych.
- Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa w placówce i poza nią, respektowanie procedur bezpieczeństwa i zasad higieny.
- Prezentowanie wysokiej kultury osobistej oraz empatii.
- Nauka odpowiedzialności w pełnieniu określonych ról społecznych.
- Szanowanie potrzeb innych i prezentowanie postawy chęci niesienia pomocy.
- Posiadanie wiadomości na temat współczesnych zagrożeń społecznych i cywilizacyjnych, podejmowanie odpowiedzialnych decyzji w trosce o bezpieczeństwo własne i innych, posiadanie znajomości procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia.
- Integracja z rówieśnikami i prawidłowa współpraca w zespole, z nauczycielami i pracownikami placówki.
- Wykazywanie postawy patriotycznej związanej z odpowiednimi zasadami zachowania i poszanowania dla tradycji narodowych, regionalnych i innych.
III. Diagnoza środowiska Młodzieżowego Domu Kultury
Zespół Wolskich Placówek Edukacji Kulturalnej służy wychowankowi, tworząc warunki dla jego pełnego rozwoju emocjonalnego, intelektualnego, duchowego i fizycznego. Jest miejscem stawiania pytań i poszukiwania odpowiedzi – uczy analizy problemów i sposobu ich rozwiązywania. Zapewnia przyjazne i zdrowe warunki edukacji kulturalnej. Wpływ środowiska, a w szczególności środowiska rówieśniczego, to najważniejszy czynnik kształtujący rozwój psychiczny dzieci i młodzieży. Podstawą do opracowania Programu Wychowawczo-Profilaktycznego była diagnoza środowiska Młodzieżowego Domu Kultury, prowadzona w oparciu o:
- obserwację środowiska wewnętrznego pracowni/placówki;
- analizę rekrutacji na zajęcia;
- rozmowy indywidualne z dziećmi, młodzieżą, rodzicami i nauczycielami;
- analizę frekwencji wychowanków na poszczególnych zajęciach;
- analizę i obserwację aktywności, udziału i efektów pracy wychowanków w poszczególnych pracowniach;
- analizę dokumentów wewnętrznych (np. dzienniki) oraz rozmowy z rodzicami i nauczycielami, uwagi i pochwały dotyczące zachowania wychowanków,
- współpracę z partnerami oraz instytucjami wspierającymi pracę ZWPEK, w tym Młodzieżowego Domu Kultury.
Wychowanie to świadome oddziaływanie przez wychowawcę na wychowanka, mające na celu wytworzenie pewnej zmiany w jego osobowości. Zmiany te powinny obejmować zarówno stronę poznawczą jak i instrumentalną, a sam proces zachodzący między nimi jest uwarunkowany wieloma czynnikami. Wychowanie to zapewnianie opieki, zabiegi mające na celu ukształtowanie człowieka.
Profilaktyka to proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez pomoc i towarzyszenie uczniowi w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia oraz w nabywaniu umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom.
Diagnoza:
- Skupiamy się w swoich działaniach wychowawczo-profilaktycznych na aktywizowaniu wychowanków i stwarzaniu im możliwości odnoszenia „sukcesu na swoją miarę”. Na podst. w/w obserwacji zdiagnozowaliśmy (również po okresie pandemii i pracy zdalnej w szkołach) problemy z uspołecznieniem (relacjami koleżeńskimi) oraz niskim poczuciem własnej wartości. Każde dziecko w naszej placówce ma możliwość odniesienia sukcesu na swoją miarę m.in. poprzez uczestnictwo w wydarzeniach i przedsięwzięciach organizowanych w placówce (ponad 60 rocznie).
- Tworzymy placówkę bezpieczną i przyjazną: apteczki, instrukcje pierwszej pomocy, warsztaty i prelekcje n/t profilaktyki bhp oraz bezpieczeństwa w Internecie (współpraca: Samorząd Placówki, Rada Rodziców, Wolontariusze).
Działania priorytetowe na rok szkolny: 2025/2026
- Rozpoznanie potrzeb wychowanków Młodzieżowego Domu Kultury na tle środowiska: rówieśniczego, rodzinnego, szkolnego i lokalnego, wspomaganie wychowawczej roli rodziny.
- Podejmowanie działań związanych z profilaktyką kryzysową wśród młodzieży (depresja, myśli samobójcze), profilaktyką przemocy rówieśniczej, zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży, wsparciem w kryzysach psychicznych orazprofilaktyką uzależnień.
- Tworzenie placówki bezpiecznej i wspierającej, przyjaznej dziecku i rodzinie, osadzonej w potrzebach i możliwościach środowiska lokalnego (szkolenia bhp oraz pierwszej pomocy dla wszystkich pracowników placówki, apteczki stacjonarne i przenośne, instrukcje pierwszej pomocy)
- Rozwijanie współpracy pomiędzy rodzicami, wychowankami, środowiskiem lokalnym, ew. szkołą, a placówką. Podejmowanie wspólnych działań artystycznych i edukacyjnych, wychowawczych i profilaktycznych. Zachęcanie do współtworzenia wizerunku placówki: odnoszenie sukcesów poprzez uczestnictwo w imprezach i wydarzeniach edukacyjno-artystycznych. Promowanie artystycznych uzdolnień i umiejętności wychowanków jako pozytywnej formy działalności zaspokajającej potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej.
- Edukacja prozdrowotna – kształtowanie zachowań służących zdrowiu, rozwijanie sprawności fizycznej i nawyku aktywności ruchowej, promowanie wspólnego z rodzicami spędzania czasu w sposób aktywny (nowe zajęcia Rodzinnej Akademii Ruchu).
- Tworzenie oferty atrakcyjnej dla dzieci i młodzieży, podejmowanie działań będących alternatywą dla zachowań agresywnych, patologicznych, niewłaściwych.
- Umożliwianie i zachęcanie młodzieży, dzieci i ich rodziców oraz środowiska lokalnego do podejmowania własnych inicjatyw o charakterze profilaktycznym.
- Uczestniczenie w projektach: PEgaz oraz edukacji kulturalnej i innych;
- Stworzenie oferty edukacyjnej w MDK adekwatnej do potrzeb dziecka od 3 do 19 roku życia.
- Włączenie do programów dydaktyczno-wychowawczych treści dotyczących edukacji obywatelskiej, kształtowania postaw społecznych, patriotycznych i obywatelskich, odpowiedzialności za region i ojczyznę, a także dbałości o bezpieczeństwo własne i innych.
- Wzmacnianie kompetencji komunikacyjnych w zakresie: kontaktów rówieśniczych (unikanie konfliktów i sporów oraz, w przypadku wystąpienia, ich konstruktywnego rozwiązywania); umiejętności radzenia sobie w przypadku wystąpienia konfliktów w rodzinie. Kształtowanie przyjaznego klimatu w placówce poprzez budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych, pozytywnych relacji wychowanków i nauczycieli oraz nauczycieli i rodziców.
- Wdrażanie działań podnoszących kompetencje w zakresie rozwijania samodzielności, kreatywności, umiejętności komunikacyjnych oraz radzenia sobie ze stresem, lękiem przed izolacją, osamotnieniem, odrzuceniem przez grupę.
- Wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznego poruszania się w sieci oraz krytycznej analizy informacji dostępnych w Internecie. Wykorzystywanie nowoczesnych technologii, także opartych na sztucznej inteligencji.
Jako informacje zwrotne na temat funkcjonowania i realizacji programu mogą służyć obserwacje takich dziedzin jak:
- Aktywność wychowanków w różnego rodzaju imprezach/wydarzeniach na terenie placówki i poza nią.
- Analiza trudnych przypadków i podejmowanych działań profilaktycznych w placówce i na rzecz wychowanka.
- Obserwacja zachowań w różnych sytuacjach typowych i nowych.
- Ocena zmiany zachowań. Rozmowy z wychowankami i ich rodzicami, nauczycielami
IV. Cele programu wychowawczo-profilaktycznego:
- Rozwijanie zdolności i talentów, wzbudzanie kreatywności, samodzielności i umiejętności radzenia sobie we współczesnym świecie.
- Kreowanie bezpiecznego wizerunku placówki, wzmocnienie bezpieczeństwa uczniów oraz wsparcie ich rozwoju w sferze emocjonalnej, społecznej i edukacyjnej. Doskonalenie wizerunku i klimatu placówki bezpiecznej i przyjaznej dzieciom i młodzieży.
- Bezpieczeństwo w Internecie. Odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznościowych oraz kształtowanie umiejętności krytycznej analizy informacji dostępnych w sieci. Przeprowadzenia akcji informacyjnej/uświadamiającej dla dzieci oraz rodziców n/t zagrożeń świata wirtualnego.
- Rozwijanie umiejętności metodycznych nauczycieli w zakresie poprawnego wykorzystywania nowoczesnych technologii, w szczególności opartych na sztucznej inteligencji oraz wsparcie edukacji informatycznej i medialnej przy równoczesnym kształtowaniu krytycznego podejścia do treści publikowanych w Internecie i mediach społecznościowych.
- Tworzenie warunków do indywidualnego rozwoju dziecka, zgodnie z jego możliwościami – dzieci wybitnie uzdolnionych oraz dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Wspieranie aktywności poznawczej uczniów i poczucia sprawczości ucznia poprzez promowanie metod aktywizujących.
- Rozwijanie integracji w grupie oraz odpowiedzialności za podejmowane działania, angażowanie społeczności danej pracowni – wychowanków, nauczycieli, rodziców – do wspólnych działań.
- Podnoszenie jakości edukacji włączającej i umiejętności pracy z zespołem zróżnicowanym. Kształtowanie postaw społecznych opartych na poszanowaniu prawa każdego człowieka do odmienności poglądów – wyboru dróg życiowych i kreatywnego myślenia. Rozwijanie u wychowanków empatii i wrażliwości na potrzeby innych.
- Promowanie zdrowego trybu życia oraz czynnego, kreatywnego spędzania czasu wolnego. kształtowanie postaw i zachowań prozdrowotnych, wspieranie aktywności fizycznej uczniów, zachęcanie do czynnego i kreatywnego spędzania czasu wolnego.
- Wychowanie do wartości; wychowanie zmierzające do osiągnięcia ludzkiej dojrzałości poprzez kształtowanie postaw ukierunkowanych na prawdę, dobro i piękno, uzdalniających do odpowiedzialnych decyzji.
- Wspomaganie wychowawczej roli rodziny przez właściwą organizację i realizację zajęć w Młodzieżowym Domu Kultury.
- Tworzenie warunków mających na celu dbałość o ochronę i wzmacnianie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
- Mobilizowanie uczniów do systematycznego uczęszczania na zajęcia.
- Kształtowanie postaw patriotycznych, społecznych i obywatelskich, kultywowanie tradycji regionu, rozbudzanie miłości do Ojczyzny i znajomości jej historii.
- Realizacja zadań wynikających z wniosków z nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2024/2025.
V. Realizacja programu wychowawczo-profilaktycznego odbywa się poprzez:
- Indywidualną pracę z wychowankiem – rozmowy z uczestnikami zajęć ukierunkowane na odkrywanie własnego potencjału, poczucia własnej wartości, optymistycznej postawy wobec siebie i innych ludzi.
- Udział uczestników zajęć w zawodach, konkursach, imprezach, itp.
- Organizowanie dla środowiska lokalnego imprez oraz udział placówki w imprezach zewnętrznych.
- Udział w akcjach społecznych i kampaniach.
- Niezwłoczne reagowanie wszystkich pracowników placówki, rodziców, a także uczniów w sytuacji jakichkolwiek przejawów przemocy, agresji, wandalizmu oraz pojawiających się zagrożeń.
- Korzystanie z monitoringu placówki – monitorowanie obecności obcych osób w placówce oraz podjęcie interwencji w razie potrzeby.
- Współpracę z rodzicami, poprzez angażowanie ich w życie placówki (współpraca z Radą Rodziców przy organizacji imprez okazjonalnych, udział rodziców w warsztatach rodzinnych, imprezach i występach organizowanych przez placówkę lub poszczególne pracownie).
- Stały kontakt z rodzicami – zwrócenie uwagi na sygnały ostrzegawcze pojawiające się w przypadku braku zainteresowania zajęciami, zachowań ryzykownych wśród dzieci.
- Propagowanie tematyki prozdrowotnej i profilaktycznej: gazetki, plakaty, pogadanki, zajęcia ruchowe, także na świeżym powietrzu.
- Promocję MDK na forum środowiska lokalnego, w tym także w mediach społecznościowych.
- Udział nauczycieli w konferencjach, warsztatach i szkoleniach dot. profilaktyki i wychowania.
- Rozmowy wychowawcze nt.: tolerancji, szacunku wobec innych kultur, poglądów, niepełnosprawności, szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu, używania narkotyków, dopalaczy i innych substancji psychoaktywnych; zasad prawidłowego komunikowania się oraz asertywności; zasad bezpieczeństwa i higieny zdrowia fizycznego oraz psychicznego.
- Pogadanki dotyczące zdrowego stylu życia, prawidłowego odżywiania się oraz higieny osobistej.
- Przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia uczestników jako alternatywy do zachowań niepożądanych.
- Współdziałanie całej społeczności ZWPEK (uczniów, nauczycieli, rodziców, pracowników administracji i obsługi) w zakresie przestrzegania obowiązujących norm zachowania, przepisów bhp.
- Uwrażliwienie społeczności placówki na niepokojące sygnały mogące pojawiać się u dzieci i młodzieży. Kontynuowanie założeń zapisanych w Standardach Ochrony Małoletnich.
- Rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych dotyczących odpowiedzialnego i bezpiecznego korzystania z nowych mediów (gazetki, ulotki) – warsztaty j/w
- Udostępnianie zainteresowanym rodzicom i uczniom informacji o adresach i numerach telefonów z zakresu pomocy udzielanej przez odpowiednie placówki.
- Pogadanki na temat symboliki narodowej: godło, barwy państwowe, herby miast, sztandary. Wystawa prac plastycznych.
- Organizowanie stałych imprez placówki. Współpraca z placówkami partnerskimi. Akcje integracyjne i wydarzenia kulturalne mające na celu budowanie więzi w społeczności MDK oraz więzi z placówkami współorganizującymi wybrane wydarzenia.
VI. Spodziewane efekty:
- Wzrost poczucia bezpieczeństwa w placówce
- Zbudowanie miejsca przyjaznego i otwartego
- Wzrost poczucia własnej wartości wychowanków, odniesienie sukcesu na swoją miarę
- Wzrost liczby dzieci uczestniczących w zajęciach pozaszkolnych, a tym samym zmniejszenie ilości dzieci nie mających alternatywy dla zachowań niewłaściwych i tzw. „nic nierobienia”.
- Podniesienie poziomu świadomości uczestników na temat zagrożeń społecznych (uzależnienia, przemoc, agresja, choroby cywilizacyjne, zagrożenia, stygmatyzacja, depresja, wykluczenie, etc. ) oraz skutków zachowań ryzykownych.
- Wykształcenie umiejętności wśród uczniów radzenia sobie z sytuacjami kryzysowymi oraz skuteczne szukania pomocy. Profilaktyka. Włączanie wychowanków w działania profilaktyczno-wychowawcze placówki.
- Uczniowie, ich rodzice oraz nauczyciele pracujący z uczniami znają zagrożenia wynikające z korzystania z Internetu oraz z nowoczesnych technologii.
- Uczestnicy rozwijają swoje pasje i zainteresowania. Uczniowie spędzają czas wolny w sposób aktywny i akceptowalny społecznie.
- Uczestnicy prezentują odpowiednie postawy wobec siebie i innych ludzi (szacunek dla drugiego człowieka, zaufanie, tolerancja).
- Wychowankowie posiadają poczucie tożsamości narodowej i regionalnej. Znajomość przez uczestników symboli narodowych, pieśni patriotycznych.
- Zwiększenie świadomości lokalnego dziedzictwa. Organizacja wydarzeń okolicznościowych w ramach pracowni.
VII. Metody pracy:
Konsultacje; rozmowy, obserwacje, multimedia, warsztaty twórcze; treningi umiejętności (twórczych, sportowych, intelektualnych); gry i zabawy; dyskusje; konkursy; prezentacje; pogadanki; działalność organizacyjna; symulacje; wernisaże; projekty; pedagogizacja rodziców; zajęcia dydaktyczne.
VIII. Formy pracy:
- praca indywidualna
- praca w grupach
- praca w zespołach zadaniowych
IX. Ewaluacja:
Wszystkie działania wychowawcze poddawane są systematycznej obserwacji i ocenie. Metody i formy kontroli procesu wychowania to:
- Opinie uczestników, rodziców i nauczycieli,
- Analiza rekrutacji do poszczególnych pracowni,
- Obserwacje zachowania wychowanków w różnych sytuacjach pracownianych,
- Analiza frekwencji,
- Analiza sukcesów uczestników (udział w imprezach środowiskowych i ich współorganizacja, uczestnictwo w konkursach, występy artystyczne itp.).
- Analiza osiągnięć pracy twórczej wychowanków,
- Stałe, systematyczne prowadzenie zapisów o realizacji programu w dokumentacji pedagogicznej (dzienniki poszczególnych zajęć, sprawozdania roczne), jej weryfikacja i analiza.